Portal prawny:

Czy inwestor lub nabywca, który samodzielnie usuwa wady budynku, może domagać się od wykonawcy lub dewelopera zwrotu poniesionych kosztów jeżeli prace naprawcze zostały wykonane bez uprzedniego uzyskania zgody sądu. Czy art. 480 Kodeksu cywilnego to przeszkoda w dochodzeniu kosztu prac naprawczych wykonanych bez zgody sądu?

Sąd Najwyższy zajmuje się dopuszczalnością żądania odszkodowania za wady budowlane ustalanego jako równowartość „nieponiesionych kosztów naprawy” (tzw. metoda kosztorysowa). W sprawie III CZP 44/24 (postanowienie z 15.04.2025) Sąd Najwyższy pyta powiększony skład tego sądu czy odszkodowanie za wadliwe roboty można liczyć metodą kosztorysową jako równowartość jeszcze nieponiesionych kosztów usunięcia wad. Potencjalne wykluczenie bądź ograniczenie tej metody będzie przekładać się na praktykę dochodzenia roszczeń odszkodowawczych.

Nabywcy lokali mieszkalnych i domów jednorodzinnych powinni być świadomi ryzyka związanego z likwidacją spółki deweloperskiej i utratą roszczeń z tytułu rękojmi oraz brakiem ochrony ze strony Deweloperskiego Funduszu Gwarancyjnego w przypadku roszczeń z tytułu rękojmi. Prawidłowo przeprowadzona likwidacja takiej spółki, nawet przed upływem ustawowych terminów rękojmi, może pozbawić nabywców możliwości dochodzenia roszczeń z tytułu wad fizycznych nieruchomości. W rezultacie, w przypadku likwidacji dewelopera przed zakończeniem okresu rękojmi, może nie istnieć podmiot odpowiedzialny za wady nieruchomości. Właściwa analiza formy prawnej i struktury właścicielskiej dewelopera powinna być integralnym elementem procesu due diligence przed zakupem nieruchomości.

W sądowym sporze budowlanym nie ma miejsca na klasyczne słowo przeciwko słowu. Liczą się dokumenty – umowy, protokoły, maile, nagrania, dokumentacja fotograficzna. Masz je? Masz przewagę. Ich brak może przesądzić o porażce.

Roboty budowlane na nieruchomościach wpisanych do rejestru zabytków wymagają dodatkowych zgód konserwatorskich. Nie wszyscy zdają sobie jednak sprawę z tego, że wojewódzki konserwator zabytków ma prawo zaciągnąć „hamulec awaryjny” nawet wtedy, gdy prace realizowane są przy obiekcie niewpisanym do rejestru.

9 września 2025 r. nabywcy lokali mieszkalnych i domów jednorodzinnych zyskają silniejsze narzędzia do dochodzenia roszczeń z tytułu wad fizycznych i prawnych. Tego dnia wejdą w życie przepisy przyznające nabywcom uprawnienia wynikające z rękojmi (obniżenie ceny, żądanie usunięcia wad, odstąpienie od umowy). Celem nowelizacji jest usunięcie wątpliwości dotyczących katalogu roszczeń przysługujących nabywcom oraz wyeliminowanie różnicowania ochrony w zależności od etapu inwestycji. Dla deweloperów oznacza to bardziej rygorystyczne zasady odpowiedzialności za wady sprzedawanych nieruchomości.